[clearfix]
1. 개요
2. 행간주석 표기법
약어 | |
<colbgcolor=white,#1f2023> 감 | <colbgcolor=white,#1f2023> 감탄사 |
관계 | 관계형 접사 |
결과 | 결과형 접사 |
비미래 | 비미래 시제 접사 |
능 | 능격 |
대 | 대격 |
대명.nX | n인칭 X수 대명사 |
도구 | 도구격 |
동표.X | (Bala/Ŋala/Yala/Gila)계 동사표지 |
명표.X.n | (Bala/Ŋala/Yala/Gila)계 제n 부류 명사표지 |
미래 | 미래 시제 접사 |
불 | 불변사 |
여 | 여격 |
역수동 | 역수동태화 접사 |
잠재 | 동사의 잠재형 |
재귀 | 재귀태화 접사 |
절대 | 절대격 |
접 | 접사 |
주 | 주격 |
지시.n | 제n 부류 지시사 |
처 | 처격 |
첩 | 첩어 |
탈 | 탈격 |
판정 | 판정 의문문 접사 |
향 | 향격 |
한 명사구에 요소들이 여럿 존재한다면 각 요소들에 S(자동문의 주어), A(타동문의 주어), O(타동문의 목적어), DAT(여격어), INS(도구격어), LOC(처격어), ALL(향격어), AVE(회피격어), ABL(탈격어), COM(공동격어), SGEN(단순소유격어), GGEN(일반소유격어)의 표시로 관계를 첨기하도록 한다.
3. 목록
3.1. 불의 기원(지르발 방언)
{{{#!folding yalayjilu jamu bayi bagalŋañu buniŋgu first. | yálay-jìlu | jámu | báyi | bágal-ŋà-ñu | búni-ŋgu | first | |||||||||
동표.y.처-접[강조] | 불변[그냥] | 명표.b.1.절대 | 뚫다-역수동-비미래 | 땔나무-도구 | }}} 옛적에, (불을 피우려고) 사람들은 정말 이런 데서 땔나무를 가지고 그냥 (비벼) 파대곤 했다. {{{#!folding ñaragu mijuyirriñu ŋana bunigu. | ñára-gu | míju-yirrì-ñu | ŋána[1] | búni-gu | ||||||
불꽃-여DAT | 못알아채다-재귀-비미래 | 대명.1복.주 | 불-여DAT | }}} (그러면서) 불꽃을, 불을 우리는 기다렸다. —하지만 도저히 불을 구할 수가 없었다— {{{#!folding jañjabajun balangala wayñjin dundu now. | jáñja-bàjun | bálan-gàla | wáyñji-n | dúndu-∅ | now | ||||||
이제-접[강조] | 명표.b.2.절대-접[위에]S | 올라가다-비미래 | 새-절대S | }}} (사람들이 그러던 중에) 이제 위에 새들이 날아오르고 있었다. {{{#!folding dundu balaŋumbawal baniñu, balayuŋgulgala muŋanda ñinaygu mijuyirrigu. | dúndu-∅ | bálaŋum-bàwal | báni-ñu | bálay-ùŋgul-gàla | múŋan-da | ñína-ygu | míju-yirrì-gu | ||||
새-절대 | 동표.b.탈-접[멀리서] | 오다-비미래 | 동표.b.처-접[바로그]-접[위에]LOC | 산-처LOC | 앉다-결과 | 못알아채다-재귀-결과 | }}} 그 새들은 어디에선가 와서 바로 그 산 위에 앉아 기다리려던 것이었다. {{{#!folding ŋunman ŋurriŋurri bajiñu, yimbajilu. | ŋúnman | ŋúrri-ŋùrri | báji-ñu | yímba-jìlu | ||||
불[오인] | 첩-불[차례로] | 떨어지다-비미래 | 아니-접[강조] | }}} (새들이) 차례로 (산에서 불을 구해올 것이라) 착각했지만 내려올 뿐이었고, 아무것도 얻은 것이 없었다. {{{#!folding jañja giñan bajinjila yuŋgul añja baniyarrañu now. | jáñja | gíñan | bájinjìla-∅ | yúŋgul-∅ | áñja | báni-yàrra-ñu | now | ||||
이제 | 지시.2.절대S | 바람까마귀-절대S | 하나의-절대S | 불[신정보] | 오다-접[시작]-비미래 | }}} 그러다 이제 바람까마귀 한 마리가 오기 시작했다. {{{#!folding ŋamban balangali bajiñu jawurrgabungu. | ŋámba-n | bálan-gàli | báji-ñu | jáwurr-gàbun-gu | |||||
듣다-비미래 | 명표.b.2.절대-접[아래에] | 떨어지다-비미래 | 골짜기-접[다른]-향 | }}} 아래로 간 그 새가 (그 밑에서) 다른 골짜기로 내려가는 소리가 들렸다. {{{#!folding baŋumgali banagaŋu ŋanban, "birrima buran ŋayguna?" | báŋum-gàli | bánagà-ŋu | ŋánba-n[2] | bírri-ma | búra-n | ŋáyguna | |||||
동표.b.탈-접[아래에] | 돌아오다-관계 | 묻다-비미래 | 불[가능성]-판정 | 보다-비미래 | 대명.1단.대 | }}} 밑에서 돌아오고서 (다른 새들에게) 묻기를 "나 보였어요?" {{{#!folding "yimba. ŋu, jarrjijilu alright gaji. jilindu ñamba ŋinuna." | yímba | ŋu | járrji-jìlu | alright | gáji | jílin-du | ñámba | ŋínuna | |
아니 | 그래 | 잘됐네-접[강조] | 불[시도] | 숯-도구 | 칠하다.잠재 | 대명.2단.대 | }}}"못 봤지. 그래, 해보길 아주 잘했구나. (그럼 우리가) 숯으로 칠해주마." {{{#!folding gajirrunjan/ jilindu ñambaŋu ban bajiñu yalugu. | gáji-rrù-njan | jílin-du | ñámba-ŋu | bán | báji-ñu | yálu-gu | ||
}}} {{{#!folding yagungali bunigu maŋgalnbarrigu balandaya banagaymbali bayguli. | yagun-gali | buni-gu | maŋga-lnba-rri-gu | balan-daya | banaga-ymba-li | baygu-li | |||||||||
}}} {{{#!folding ŋindama bayi marimari baralŋaygu muŋangu yagi baralaygu? | ŋinda-ma | bayi | mari-mari | bara-lŋa-ygu | muŋan-gu | yagi | bara-la-ygu | ||||||||
}}} {{{#!folding dundubilagu/ dirrabigalgu. | dundu-bila-gu | dirra-bigal-gu | |||||||||||||
}}} {{{#!folding jañjabajun ban baygulŋaŋurra yanuŋurrra/ buniŋga jimanda yuguŋga balaŋunda/ wudawudaga bambaybambay ban bayguŋurra. | jañja-bajun | ban | baygul-ŋa-ŋurra | yanu-ŋurrra | buni-ŋga | jiman-da | yugu-ŋga | bala-ŋunda | wuda-wuda-ga | bambay-bambay | ban | baygu-ŋurra | |||
}}} {{{#!folding ŋanajina guygunguygun mungiŋugu. | ŋanajina | guygun-guygun | mungi-ŋu-gu | ||||||||||||
}}} {{{#!folding gunga jaŋganaŋu jambundu. | gunga | jaŋga-na-ŋu | jambun-du | ||||||||||||
}}} {{{#!folding banagaymban ŋanaji buran jañja jiman ŋanaji bagayarrañu ñinayman. | banaga-ymba-n | ŋanaji | bura-n | jañja | jiman | ŋanaji | baga-yarra-ñu | ñina-yma-n | |||||||
}}} {{{#!folding buniŋaŋgaybiŋu/ ŋaliji buniŋaŋgay. | buni-ŋaŋgay-bi-ŋu | ŋaliji | buni-ŋaŋgay | ||||||||||||
}}} {{{#!folding jarrjirru yaŋgun ŋanajina/ buni warrayman. | jarrji-rru | yaŋgun | ŋanajina | buni | warrayma-n | ||||||||||
}}} {{{#!folding jarrjirru ŋinda wuju/ jigilbin buŋan bau maŋgalmbarrigu ŋanaji budiyarrambarrigu. | jarrji-rru | ŋinda | wuju | jigil-bi-n | buŋa-n | bau | maŋga-lmba-rri-gu | ŋanaji | budi-yarra-mbarri-gu | ||||||
}}} {{{#!folding mungiŋugu/ gunga jaŋgaŋu wujuŋgu rubiñju. | mungi-ŋu-gu | gunga | jaŋga-ŋu | wuju-ŋgu | rubiñ-ju | ||||||||||
}}} {{{#!folding buniŋaŋgay mujangu bungibungiyarraŋugu ŋanajingu. | buni-ŋaŋgay | mujan-gu | bungi-bungi-yarra-ŋu-gu | ŋanaji-ngu | |||||||||||
}}} {{{#!folding guygunguygungu/ yimbaŋga. | guygun-guygun-gu | yimba-ŋga | |||||||||||||
}}} {{{#!folding ŋindabu wandi wadibin. | ŋinda-bu | wandi | wadi-bi-n | ||||||||||||
}}} {{{#!folding ŋanajina mugu buraŋurra bajigalinjaŋu. | ŋanajina | mugu | bura-ŋurra | baji-galin-ja-ŋu | |||||||||||
}}} {{{#!folding ŋindabi maljarra balarrigalu wuñjarri yana maŋgalnbarrigu bagun bunigu/ and that's that. | ŋinda-bi | maljarra | balarri-galu | wuñjarri | yana | maŋga-lnba-rri-gu | bagun | buni-gu | and that's that | ||||||
}}} |